περι δημοσιου και ιδιωτικου λογος

Του Πασχάλη Χριστοδούλου*

Βέβαια και πάλι η λίστα δεν ολοκληρώνεται. Τα κουφάρια των ολυμπιακών εγκαταστάσεων, σε λίγα χρόνια και των αντίστοιχων Μεσογειακών, τα Τέμπη, οι υπεράκτιες εταιρείες (offshore νεοελληνιστί) καταδεικνύουν το μέγεθος και την έκταση της διαφθοράς που προϋπήρξε. Τι κι αν η ανώτατη εκπαίδευση, αυτήν που επαίρονται ότι έλκει τις ρίζες της από την αρχαία ελληνική γραμματεία και τους παγκόσμιας αναγνώρισης κλασσικούς συγγραφείς, δεν υπάρχει ούτε στις ακροτελεύτιες θέσεις της παγκόσμιας κατάταξης.
Στη χώρα μας έχουμε να καταδείξουμε και να προτείνουμε ένα νέο προϊόν. Το μοναδικό ίσως της 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας. Τον τρόπο άλωσης του κράτους από το κόμμα. Η κομματοκρατία και ο νεποτισμός συνώνυμα της μετριοκρατίας και της αναξιοκρατίας μάλλον είναι τα είδωλα του ιδιωτικοδημόσιου χαρακτήρα της κοινωνίας μας εδώ και δεκαετίες. Στρατιές κομματικών παρατρεχάμενων διαγκωνίζονται για την κατάληψη κρατικών θώκων, προωθώντας ημέτερα συμφέροντα, εκφυλίζοντας ταυτόχρονα την έννοια του κόμματος που είναι το πολιτικό κύτταρο αυτής καθαυτής της δημοκρατίας. Δυστυχώς και πάλι για ακόμη μια φορά το κόμμα που σήμερα κυβερνά έχει μεταφερθεί ολόκληρο στο κράτος. Δίνοντας το παράδειγμα προς τους πολίτες ότι η μόνη οδός επιβίωσης και ανέλιξης είναι το δημόσιο.
Υπήρξε βέβαια και η περίοδος που διαφημιζόταν δάνεια για αγορά μετοχών, ένα ακόμη «πρότυπο» πολιτικής. Η καθημερινή απουσία από την εργασία και η προσκόλληση μπροστά στους δέκτες την ώρα συνεδρίασης του χρηματιστηρίου δεν ενδιέφερε κανένα. Ούτε και οι ετήσιες εκθέσεις του συνηγόρου του πολίτη και των ελεγκτών δημόσιας διοίκησης που μιλούσαν για τη διαφθορά.
Η διαφάνεια (εδώ γελάνε) και η opengov άσκησης πολιτικής δεν αντέχουν σε καμιά κριτική, αφού μετά από πλείστες εξαιρέσεις (Γεν. Γραμματείς Περιφερειών, Υπουργείων, ως και των διοικητών Νοσοκομείων κλπ.) ακόμη και οι εμπνευστές της γελάνε. Δεν μπορώ να διανοηθώ πως ένα πτυχίο της Θεολογικής Σχολής γίνεται η καλύτερη βίζα για κάποιον ώστε να γίνει τρεις φορές Γεν. Γραμματέας, Βουλευτής κλπ. Αρκεί που ξεγέλασαν τους πολίτες, σ΄ όσους το πέτυχαν.
Μπορεί ο κατάλογος να είναι μακρύς, όμως τα προαναφερθέντα ενδεικτικά στοιχεία αναδεικνύουν συγκεκριμένα ερωτήματα μέσα από ορισμένες αυτονόητες παραδοχές. Αν διεφθαρμένος είναι, και είναι, κι όποιος ανέχεται τη διαφθορά, τότε γιατί παριστάνουν τους τιμητές μιας κατάστασης που όλοι έχουν τις ευθύνες; Δεν γνώριζαν τι γίνονταν τις δεκαετίες που προηγήθηκαν, τότε που συμμετείχαν στις κυβερνήσεις από άλλες θέσεις; Δεν γνώριζαν για τον περίφημο Οργανισμό Ανασυγκρότησης Επιχειρήσεων (ΟΑΕ), για τα δωράκια που μπορούσαν να λαμβάνουν μέσα σε ανεκτά πλαίσια; Όλα αυτά τώρα που έγιναν κυβέρνηση τα διαπίστωσαν; Η αρνητική απάντηση παραπέμπει σε αφελείς και ανίκανους, η καταφατική σε επικίνδυνους καριερίστες. Αμφότερες αποκρουστικές. Άλλωστε η σιωπή δεν είναι πάντα χρυσός, ενίοτε είναι ενοχή ή συνενοχή. Ας μη ξεχνάμε ότι ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος δέχθηκε σφοδρή, δικαιολογημένη, κριτική όταν δημόσια ομολόγησε την άγνοιά του για όσα συνέβαιναν στη χούντα λόγω της μελέτης.
Τέλος οφείλω ένα μικρό σχόλιο για την επίσης παραπλανητική λέξη, ατιμωρησία, που καταγράφεται ως σύμφυτο μιας από χέρι αποτυχημένης πολιτικής, και της προτροπής «όλα στο φως». Οι πολίτες γνωρίζουν καλύτερα ως κοινοί θνητοί ότι ο νόμος είναι όπως ο ιστός της αράχνης. Συλλαμβάνει τα μικρά έντομα, ενώ διαφεύγουν τα μεγάλα.
Η παραδοχή ότι αυτοί που δημιούργησαν την κρίση, που είναι μέρος του προβλήματος, δεν μπορούν να δώσουν τη λύση εκτιμώ ότι είναι σαφής. Το ίδιο σαφές είναι ότι οφείλουμε πριν ενταφιάσουμε το κουφάρι της 3ης Ελληνικής Δημοκρατίας να ανοίξουμε μια μεγάλη συζήτηση. Να καταθέσουμε τον περί δημοσίου και ιδιωτικό λόγο. Έτσι θα αναδειχθούν οι ευθύνες και οι υπεύθυνοι της κρίσης. Αυτοί που ανάμεσα στον άνθρωπο και τις αγορές επιλέγουν τις αγορές.


*Εκπαιδευτικός, διετέλεσε Δήμαρχος Σουφλίου

Σουφλί, Μάρτιος 2010 pashalsf@otenet.gr