στρατηγικο αλμα της εε

Του Παναγιώτη Κουσίδη
e-mail: kousidp@yahoo.gr

Η Ευρωπαϊκή ΄Ενωση δεν αποτελεί σήμερα μόνο μια από τις μεγαλύτερες πληθυσμιακά ομοσπονδιακές οντότητες του κόσμου, μετά την Κίνα και τις Ινδίες, αλλά διαθέτει επίσης μια από τις ισχυρότερες οικονομίες και ένα από τα σκληρότερα διεθνή νομίσματα, το Ευρώ. Σημαντικός είναι ο πολιτικοδιπλωματικός ρόλος της Ε.Ε στην παγκόσμια σκηνή. Αξιόλογος είναι επίσης ο ρόλος της στην αντιμετώπιση της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης.
Η Ε.Ε μπορεί να συνάντησε αρνήσεις και εμπόδια στη θεσμοθέτηση ενός Ευρωσυντάγματος, αλλά τελικά πέτυχε τον στρατηγικό στόχο της Ευρωπαϊκής Συνθήκης της Λισαβόνας. Προχώρησε μάλιστα και στο επόμενο βήμα της εκλογής ενός Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ενός Υπουργού Εξωτερικών. Με αυτά τα πρόσωπα θα έχει πλέον ενιαία εκπροσώπηση και ενιαία φωνή έναντι του πλέγματος της διεθνούς διπλωματίας. Προσεχώς θα αποκτήσει και ενιαία πολιτική άμυνας και ασφάλειας. Γεγονός είναι ότι λειτουργούν πολύ καλά τα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. και εμφανίζει την εικόνα μιας Ομοσπονδίας που έχει χαράξει τη δική της στρατηγική και πορεύεται σταθερά στη βάση ενός σχεδίου που εκφράζει τη βούληση των κρατών-μελών της.
Η ευρωπαϊκή οικονομία επιδεικνύει εκπληκτική ανθεκτικότητα και προσαρμογή απέναντι στην παγκόσμια οικονομική, χρηματοπιστωτική, ενεργειακή και επισιτιστική κρίση. Απέδειξε ότι αποτελεί έναν αξιόπιστο παράγοντα σταθερότητας και ομαλότητας στη διεθνή σκηνή, ενώ συνεχίζει να επενδύει σε όλο τον κόσμο και να προσφέρει οικονομική και ανθρωπιστική βοήθεια σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης. Ενώ συνεχίζει επίσης να στηρίζει τους οικονομικά αδύναμους εταίρους της με τα διάφορα οικονομικά "πακέτα" και τα Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης.
Το μεγάλο διπλωματικό πλεονέκτημα της Ε.Ε είναι ότι μέχρι στιγμής δεν είχε άμεση εμπόλεμη ανάμειξη στις διεθνείς πολεμικές συγκρούσεις αλλά έμμεση με ειρηνευτικά στρατεύματα. Βοηθάει σημαντικά την κατεστραμμένη Σερβία να αναστηλώσει την οικονομία της και να προετοιμαστεί θεσμικά για την ένταξή της στις ευρωατλαντικές δομές. Πριν ένα χρόνο επικυρώθηκε μάλιστα από τη Σερβική Βουλή η συμφωνία σύνδεσης και σταθεροποίησης. Εντωμεταξύ η Ε.Ε ενσωματώνει σταδιακά όλα τα ανεξάρτητα κράτη της πρώην Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας. Με τις αλλεπάλληλες διευρύνσεις της η Ε.Ε ενσωματώνει σταδιακά ολόκληρα τα Βαλκάνια και προωθείται σε χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης αλλά και του Εύξεινου Πόντου. Δηλαδή σε πρώην μέλη της Σοβιετικής ΄Ενωσης και του Συμφώνου της Βαρσοβίας. Η Ε.Ε διατηρεί καλές διπλωματικές σχέσεις με ολόκληρο τον Αραβικό κόσμο και κυρίως τις πετρελαιοπαραγωγές χώρες. Σταθερά φιλικές παραμένουν οι σχέσεις της με την Αίγυπτο. Ενώ εντυπωσιακή είναι η επαναπροσέγγισή της με τη Λιβύη του Καντάφι. Κατορθώνει επίσης να έχει φιλικές και ισορροπημένες σχέσεις, τόσο με το Ισραήλ, όσο και με τους Παλαιστινίους.
Μεγάλη διπλωματική επιτυχία θεωρείται ότι η Ε.Ε διατηρεί σταθερά φιλικές σχέσεις και έχει διεισδύσει επενδυτικά και οικονομικά στην καρδιά και στον πυρήνα της Ρωσικής Κοινοπολιτείας και έχει κατορθώσει τις τελευταίες δεκαετίες να συνδεθεί-δικτυωθεί με πολλούς αγωγούς πετρελαίου και φυσικού αερίου με τη Ρωσία, την Κασπία και την Υπερκαυκασία. Υπάρχουν βέβαια προβλήματα στη στρατηγική περιοχή του Καυκάσου που περιλαμβάνει τη Γεωργία, τη Νότια Οσετία και την Τσετσενία. Κατορθώνει όμως να αποκτάει συνεχώς ελεύθερη εγκατάσταση και λειτουργία αγωγών και ελεύθερη ροή πετρελαίου και αερίου. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η ανάπτυξη των διπλωματικών και οικονομικών σχέσεων της Ε.Ε με τις αναδυόμενες χώρες και αγορές της Κίνας και της Ινδίας.
Ενώ λοιπόν η ευρωπαϊκή διπλωματία και οικονομία εμφανίζει τόσο πολλά πλεονεκτήματα, ωστόσο παρουσιάζει και μερικά σοβαρά μειονεκτήματα, που προς το παρόν είναι αναπόφευκτα. Η Ε.Ε παραμένει αμυντικά εξαρτημένη κάτω από την στρατιωτική ομπρέλα των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, ενώ ενεργειακά είναι σε σημαντικό βαθμό εξαρτημένη από τη Ρωσία. Μπορεί όμως μελλοντικά να προωθήσει την απεξάρτησή της και την ισότιμη συνεργασία της με όλους. Πρωταρχικά όμως η Ε.Ε, μετά τη μεγάλη διεύρυνση, θα πρέπει να προωθήσει την αναγκαία εμβάθυνση, προκειμένου να επιτύχει την οικονομική και κοινωνική σύγκλιση των κρατών-μελών της και να επιβεβαιώσει την ανωτερότητα του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου. Να προωθήσει επίσης τη φιλία, τη συνεργασία και τις καλές σχέσεις με τον υπόλοιπο κόσμο, με στόχο την παγκόσμια ειρήνη, σταθερότητα, ασφάλεια και πρόοδο.-