η εξοδος αποχωρηση ενος δημαρχου

Του Παναγιώτη Κουσίδη
e-mail: kousidp@yahoo.gr

Στην πορεία ενασχόλησης με τα "κοινά" το δυσκολότερο σημείο και η πλέον κρίσιμη καμπή είναι η "εξοδος". Δηλαδή να έχει κανείς την ευαισθησία και τη διορατικότητα να αντιλαμβάνεται πότε ωρίμασαν οι συνθήκες για την αξιοπρεπή αποχώρησή του. Για να μη γενικεύσουμε και πλατιάσουμε, όμως, αυτό το μεγάλο και ανεξάντλητο θέμα, θα εστιάσουμε στην περίπτωση ενός εν ενεργεία δημάρχου, λόγω και των αναμενόμενων διεργασιών και διαδικασιών. Οι προθέσεις, τα σχέδια και οι διαθέσεις ενός δημάρχου για τις επόμενες δημοτικές εκλογές δεν αφορούν αποκλειστικά τον ίδιο προσωπικά, αλλά αφορούν ολόκληρη την πόλη με τους οικισμούς και τα δημοτικά της διαμερίσματα. Αφού οι πολίτες έχουν αναφαίρετο δικαίωμα να ενδιαφερθούν για ευοίωνες και ομαλές εξελίξεις στο δήμο τους. Ωστόσο, ένας δήμαρχος πρέπει να αποσαφηνίζει έγκαιρα τις προθέσεις του, ώστε να καθορίσουν επίσης έγκαιρα τη στάση τους και οι άλλοι διεκδικητές. Με αυτό τον τρόπο θα υπάρχει καθαρό και όχι ναρκοθετημένο τοπίο.
Επειδή είναι σχεδόν αδύνατον να προκαθορίσουμε το χρονικό διάστημα αποχώρησης ενός δημάρχου, θα πρέπει να εξειδικεύσουμε και να εξατομικεύσουμε την κάθε περίπτωση. Γενικός κανόνας είναι ότι, κανένας δήμαρχος δεν μπορεί να έχει άλλοθι, ασυλία και ακαταλόγιστο, εφόσον υποπέσει σε βαρύτατα πειθαρχικά ή ποινικά αδικήματα ή εφόσον αποδειχθεί στην πράξη ως ανεπαρκής, ακατάλληλος και επιζήμιος για τον δήμο και τους δημότες. Πάρα πολλοί δήμαρχοι, μετά τη λήξη της μοναδικής θητείας τους, αποχώρησαν οικειοθελώς ή εξαναγκάστηκαν σε έξοδο κάτω από ισχυρή πίεση και κατακραυγή ή και το συνηθέστερο, εφόσον αποδοκιμάστηκαν και καταψηφίστηκαν από τους συμπολίτες τους. Συνήθως, όμως, οι περισσότεροι δήμαρχοι συμπληρώνουν δύο θητείες (8 χρόνια) διοίκησης του δήμου και ολοκληρώνουν τον αυτοδιοικητικό τους κύκλο.
Εάν ισχυριστούμε ότι ένας δήμαρχος δεν πρέπει να διεκδικήσει τρίτη δημαρχιακή θητεία, για τον μοναδικό λόγο ότι τα 8 χρόνια είναι αρκετά και αφού ό,τι είχε να προσφέρει το πρόσφερε, τότε δεν θα ήμασταν πειστικοί και ακριβοδίκαιοι. Παρόλο που τα 8 χρόνια διοικητικής εξουσίας στην Τ.Α. αποτελούν βασική αιτία βιολογικής, ψυχοπνευματικής, κοινωνικής και πολιτικής φθοράς, ωστόσο δεν θα χρησιμοποιήσουμε παρόμοιο ισχυρισμό, καθόσον υπάρχουν ισχυρότερα επιχειρήματα και κριτήρια. Είναι στατιστικώς αποδεδειγμένο, εκτός ολίγων εξαιρέσεων, πως όσο περισσότερο χρονικό διάστημα παραμένει κάποιος στο δημαρχιακό αξίωμα, τόσο περισσότερο μεγαλώνουν οι πιθανότητες να δημιουργήσει ένα ιδιότυπο καθεστώς "παρέας", με όλα τα αρνητικά επακόλουθα. Διότι πάντοτε ελλοχεύει το καθεστωτικό σύνδρομο της εξουσιομανίας, της "καρέκλας" και της ιδιοτέλειας.
Το πλέον σημαντικό επιχείρημα είναι ότι κάποιος δήμαρχος δικαιούται και τρίτη ή τέταρτη θητεία, εφόσον συνεχίζει να τον ψηφίζει ο λαός, εφόσον δηλαδή διαθέτει λαϊκό έρεισμα και κοινωνική στήριξη. Για να επιβεβαιωθεί, όμως, αυτό το γεγονός, απαιτείται μια έρευνα, ένα τοπικό γκάλοπ-δημοσκόπηση, ώστε να αποδεικνύεται ότι κάποιος διαθέτει επαρκή κοινωνική αποδοχή. ΄Αρα, λοιπόν, πριν αποφασίσει ένας δήμαρχος να αναγγείλει μια νέα υποψηφιότητά του, οφείλει να διερευνήσει αν διαθέτει ακόμη ή αν έχει χάσει την εμπιστοσύνη-στήριξη της τοπικής κοινωνίας. Να διαπιστώσει αν η πολιτικοκοινωνική φθορά του είναι φυσιολογική ή ανεπανόρθωτη κι αν το κλίμα είναι δυσμενές και μη αναστρέψιμο. Θα πρέπει επίσης να λάβει σοβαρά υπόψη του, ως συγκριτικό και αποδεικτικό στοιχείο, το εκλογικό αποτέλεσμα της προηγούμενης αναμέτρησης του 2006 και να προβληματιστεί υπεύθυνα για το μέγεθος της φθοράς του και τη μείωση της κοινωνικής αποδοχής του. Διότι τα θαύματα δεν επαναλαμβάνονται.
Θα ήταν πολύ αλαζονικό και εγωϊστικό να νομίζει κάποιος δήμαρχος ότι είναι αλάθητος, άφθαρτος και αναντικατάστατος και κυρίως να νομίζει ότι δεν υπάρχουν άλλοι αξιόλογοι συμπολίτες του με ικανότητες και οράματα, για να προσφέρουν τις καλές τους υπηρεσίες στο δήμο και στους δημότες. Να είναι, όμως, σίγουρος ότι πάντοτε υπάρχει μια νέα δυναμική με πείρα και καταξίωση, η οποία δυναμική εκφράζει τη βούληση της τοπικής κοινωνίας για ανανέωση, για αλλαγή και εξυγίανση. Εάν ο δήμαρχος λάβει το μήνυμα της κοινωνίας και προσφέρει μια ευκαιρία στη νέα δυναμική, τότε θα έχει αποφύγει το αδιέξοδο, τη σύγκρουση και τη χρέωση μιας ήττας και μιας αρνητικής εξέλιξης για όλους.-