η παραλιακη μας βολτα

Του Παναγιώτη Κουσίδη
e-mail: kousidp@yahoo.gr

Μπορεί η Αλεξανδρούπολη να μη διαθέτει ούτε μια πλατεία, με την παραδοσιακή έννοια και τον χαρακτήρα μιας κλασικής πλατείας, που διαθέτουν όλες σχεδόν οι άλλες πόλεις. Η Αλεξανδρούπολη, όμως, διαθέτει μια παραλιακή λεωφόρο που αξίζει για πολλές πλατείες. Από την τεράστια αυτή παραλιακή λεωφόρο μόνο ένα μικρό της κομμάτι-πλάτωμα, μεταξύ του μνημείου της Δόμνας Βιζβίζη και του Φάρου, ονομάζεται "Πλατεία Φάρου". Και βέβαια κυρίαρχο εμβληματικό στοιχείο της παραλιακής και αιώνιο σύμβολο της παραθαλάσσιας Αλεξ\πολης είναι ο Φάρος της, που δεσπόζει στην παραλιακή λεωφόρο και στέκεται όρθιος, ακοίμητος φρουρός και βιγλάτορας της πόλης. Μπορεί ο Φάρος να είναι το έμβλημα και το στέμμα της πόλης μας, αλλά το λιμάνι της μαζί με τους "γαλλικούς σιδηρόδρομους" είναι η καρδιά της πόλης μας που πάλλεται και τροφοδοτεί εδώ και δεκαετίες την πόλη με το αίμα της οικονομικής ανάπτυξης και της πολιτιστικής προόδου.
Αυτή η παραλιακή λεωφόρος, που αποτελεί το εκφραστικό και όμορφο πρόσωπο της Αλεξ\πολης, έχει υποστεί κατά καιρούς πολλές αλλοιώσεις και αλλαγές, αλλά πάντα διατηρείται φρέσκια, ζωντανή και ωραία. Στα ριζά της παραλιακής, κάτω από τον Φάρο και τον "Μύλο" ήταν κάποτε τα θαλάσσια λουτρά "μπεν μιξ" και το κέντρο διασκέδασης "Φλοίσβος" με τις υπέροχες αμμουδιές τους για τους λουόμενους. Για πολλά χρόνια τώρα έχει εγκατασταθεί μόνιμα, σ΄αυτό το χώρο, το πολύχρωμο και πολύβουο "Λούνα Πάρκ". Παραδίπλα ο τεράστιος χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων και τις Πέμπτες ως χώρος Λαϊκής Αγοράς. Λίγο νοτιότερα δεσπόζει το πιστό αντίγραφο του ναού του "Αγίου Εύπλου", για να θυμίζει την εποίκηση των Ελλήνων της Αίνου στο ψαροχώρι του "Δεδέαγατς".
Δεν είναι όμως μόνο οι αλλαγές στο πρόσωπο και στην εικόνα της παραλιακής, αλλά και κάποιες σημαντικές απώλειες, κάποιων χαρακτηριστικών της. Στη θέση που σήμερα είναι το αντιαισθητικό και απωθητικό κτίριο της Μεραρχίας, κάποτε για δεκαετίες ορθώνονταν με αρχοντιά και φινέτσα το "Πασαλίκι", το οποίο συνδέονταν με την ιστορία της πόλης και την αρχιτεκτονική της εποχής του. Ο ένας, από τους τέσσερις που απέμεινε, θερινός μας παραλιακός κινηματογράφος "Σινέ ΄Εβρος" που βρίσκονταν δίπλα στην Παλιά Νομαρχία κατεδαφίστηκε και στη θέση αυτού του μνημειακού στολιδιού της πόλης κτίστηκε μια συνηθισμένη πολυκατοικία με καφετέριες στο ισόγειο. Το νεοκλασικό μέγαρο της Παλαιάς Νομαρχίας κατεδαφίστηκε και ανοικοδομήθηκε εκ βάθρων, αλλά χάθηκαν για πάντα η παλιά της αρχιτεκτονική και η αίγλη της. Μια ακόμα απώλεια και πληγή για την πόλη μας ήταν, όταν βομβαρδίστηκαν ή πυρπολήθηκαν οι περίφημοι στα Βαλκάνια "Μύλοι Πρωτόπαπα", που καταλάμβαναν με τον όγκο τους ολόκληρο το τετράγωνο του σημερινού "Μαρινόπουλος". Από του χάρου τα δόντια γλίτωσε την οικοπεδοποίηση και την τσιμεντοποίηση το σημερινό Πάρκο Εθν. Ανεξαρτησίας, μετά την κατεδάφιση των Φυλακών που βρίσκονταν απέναντι από την είσοδο της Ζαριφείου Παιδαγωγικής Ακαδημίας και μετά την κατεδάφιση του τότε αστυνομικού μεγάρου που συνόρευε με το Δικαστικό Μέγαρο.
Η παραλιακή μας λεωφόρος έγινε το κέντρο και το σημείο αναφοράς της καλοκαιρινής κοινωνικής ζωής και των λαϊκών δρώμενων, μετά την μεταφορά της "βόλτας", αρχικά από το οδόστρωμα και αργότερα από τα πεζοδρόμια της Λεωφόρου Δημοκρατίας. Αφενός τα αυτοκίνητα του κέντρου της πόλης έδιωξαν τους περιπατητές και αφετέρου η ασφάλεια από τα οχήματα (λόγω του θερινού κλεισίματος της παραλιακής) προσέλκυσαν τους περιπατητές στην παραλιακή λεωφόρο. Μαγνήτες έλξης ήταν επίσης, τόσο η γαλήνη του πράσινου, όσο και η θαλάσσια δροσιά και αύρα. ΄Ηταν και η ανάγκη για άμεση ανθρώπινη επικοινωνία. ΄Ετσι γεννήθηκε το σπάνιο και μοναδικό σε ολόκληρη την Ελλάδα έθιμο του θερινού περίπατου και της βραδινής "βόλτας" στην παραλιακή λεωφόρο της Αλεξ\πολης. ΄Ενα έθιμο, στο οποίο συμμετέχουν ενεργά όλες οι γενιές και όλες οι κοινωνικές τάξεις, αλλά που το μιμούνται ευχαρίστως πολλοί επισκέπτες και τουρίστες. ΄Οταν λοιπόν ακούγεται η συνθηματική φράση "πάμε παραλία", εννοείται ότι μόλις νυχτώσει θα μαζευτούν πολλοί άνθρωποι για τον νυχτερινό τους περίπατο και πολλοί από αυτούς θα καθίσουν για ανάπαυση, για χαλάρωση και για ρεμβασμό στα τραπεζοκαθίσματα των καφετεριών, των ζαχαροπλαστείων και των πιτσαριών της παραλιακής και κυρίως γύρω και απέναντι από τον Φάρο. Κάποια παιδάκια θα παίζουν εκεί γύρω και κάποιοι νέοι θα συναντήσουν το ταίρι του ή το "αμόρε" τους.
΄Οταν ένα έθιμο έχει λαϊκή προέλευση και κοινωνικό χαρακτήρα δεν εγκαταλείπεται, αλλά πάντα αναβιώνει και συντηρείται. Κάποτε η διαδρομή της "βόλτας" άρχιζε από την Οδό Κύπρου και έφθανε μέχρι την "Αργώ", ενώ τις τελευταίες δεκαετίες συνεχίζεται μέχρι την Απολλωνιάδα, μέχρι το Εθνικό Στάδιο, μέχρι το Ξενοδοχείο Γκρεκοτέλ και μέχρι το Πάρκο Εγνατία. Με αυτά και πολλά άλλα μετατράπηκε η παραλιακή μας λεωφόρος σε τουριστική ατραξιόν και τουριστική βιτρίνα της πόλης μας. Πολλές φορές υπάρχει ένα σκηνικό πανηγυριού με πλανόδιους μικροπωλητές και τις διάφορες μουσικοχορευτικές και πολιτικές εκδηλώσεις. ΄Εχει γίνει πλέον παράδοση να γίνεται κάθε Καλοκαίρι η έκθεση βιβλίου και εικαστικών. Αρκετές φορές μάγοι, ταχυδακτυλουργοί, παλαιστές κ.ά. κάνουν επιδείξεις ικανότητας και δεξιοτεχνίας.
Τα καλοκαιρινά δειλινά και βράδια της παραλιακής είναι υπέροχα και αισθαντικά, ιδιαίτερα κάτω από το σεληνόφως. Στο δρόμο της παραλιακής, στα τραπεζοκαθίσματα, στα πεζούλια και στα παγκάκια της έχουν πλεχτεί πολλά ρομαντικά ειδύλλια και έχουν πραγματοποιηθεί πολλά ραντεβουδάκια-συνατήσεις. Κάποιοι ρεμβάζουν απέναντι τον επιβλητικό όγκο της μαγευτικής Σαμοθράκης και κάποιοι άλλοι αγναντεύουν απέναντι τον ατέλειωτο ορίζοντα του θρακικού πελάγους, ονειροπολώντας ταξίδια μακρινά σε γνωστούς και άγνωστους τόπους και κόσμους. Μπορεί η λιτή και ξένοιαστη εποχή του "πασατέμπο" να παραχώρησε τη θέση της στην εποχή του "ποπ-κορν", αλλά η εποχή της ανθρώπινης επικοινωνίας και του ανθρώπινου ρομαντισμού θα εκφράζεται μέσα από τη νυχτερινή "βόλτα" στη