πρασινη αναπτυξη η πρασινη παρενθεση

Του Παναγιώτη Κουσίδη
e-mail: kousidp@yahoo.gr

Εάν λάβουμε υπόψη μας το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών της 7ης Ιουνίου, θα συμπεράνουμε ότι η ελληνική κοινωνία ψηφίζει ακόμη αρνητικά -με τη λογική του μη χείρον βέλτιστον- και όχι θετικά αυτή τη φορά το ΠΑΣΟΚ. Διαφορετικά θα του έδινε ξεκάθαρα τον αέρα (το ποσοστό) της αυτοδυναμίας. ΄Οσο, βέβαια, παραμένει στην εξουσία η αδύναμη και αναποτελεσματική κυβέρνηση της Ν.Δ. και όσο αυτή αποδυναμώνεται και απαξιώνεται, τόσο θα μεγαλώνει η δυναμική του ΠΑΣΟΚ και τόσο θα προσεγγίζει το στόχο της αυτοδυναμίας. Το ΠΑΣΟΚ, όμως, πρέπει να έχει αξιόπιστη πρόταση εξόδου από το τέλμα και την κρίση. Οποιοδήποτε αξιόπιστο και ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης του ΠΑΣΟΚ θα χρειαστεί επαρκή χρόνο ωρίμανσης για να αποφέρει ορατά και χειροπιαστά αποτελέσματα. Το σημερινό ΠΑΣΟΚ της αντιπολίτευσης και όχι το αυριανό ΠΑΣΟΚ της κυβέρνησης οφείλει πάραυτα να σταματήσει την υποσχεσιολογία και τις μεγαλόστομες διακηρύξεις και να ομολογήσει στο λαό την αλήθεια ότι μέχρι να αποδώσουν τα δικά του μέτρα, θα απαιτηθεί ένα οδυνηρό χρονικό διάστημα αναμονής και προσαρμογής. Ο λαός δεν έχει χάσει εντελώς το κουράγιο του και την υπομονή του, ώστε να αρκείται σε τονωτικές ενέσεις αισιοδοξίας και ελπίδας.
Μαίνεται βέβαια η αντιπαράθεση των πολιτικών προτάσεων για την ασφαλέστερη έξοδο από την οικονομική κρίση της χώρας. Η μια πολιτική πρόταση (η συντηρητική) έγκειται στον έλεγχο του δημοσίου χρέους και των ελλειμμάτων με μια σφιχτή δημοσιονομική πολιτική, με τη φορολογική λαίλαπα-επιδρομή, με τη μείωση των δημοσίων επενδύσεων και υποδομών και τελικά με το "στράγγισμα" της αγοράς και τη στασιμότητα της οικονομίας και της ανάπτυξης. Η άλλη πολιτική πρόταση (η προοδευτική) θεωρεί ότι το χρέος και το έλλειμμα πρέπει να ενταχθούν σε έναν μεσομαπροπρόθεσμο σχεδιασμό για την αντιμετώπισή τους. Δηλαδή να επαναδιαπραγματευθούμε μεγαλύτερη περίοδο δημοσιονομικής προσαρμογής. Εκείνο που προέχει είναι η κινητοποίηση της οικονομίας μέσω της διασφάλισης ρευστότητας και ενίσχυσης αφενός των επιχειρήσεων και αφετέρου των εργαζομένων. Το ΠΑΣΟΚ προτείνει την τόνωση της οικονομίας μέσω των δημοσίων επενδύσεων. Προτείνει επίσης την ισοκατανομή των φορολογικών βαρών και τη διαμόρφωση ενός συστήματος ελέγχου με διαφάνεια και λογοδοσία. Επιμένει στην επένδυση στην "πράσινη οικονομία", στην ενεργειακή οικονομία και στην αύξηση της ανάπτυξης και συνακόλουθα της απασχόληση. Θα πρέπει όμως να ομολογήσει το ΠΑΣΟΚ ότι οι πολιτικές κοινωνικής προστασίας των αδυνάτων και του περιβάλλοντος συνεπάγονται μεγάλο οικονομικό κόστος, το οποίο δεν πρέπει να προέλθει από νέα υπερχρέωση της χώρας και από δανεισμό αλλά αφενός από την αύξηση της ανάπτυξης και αφετέρου από τη μείωση της σπατάλης. Σε τόσο δύσκολες εποχές δεν θα είναι έγκλημα καθοσιώσεως ο κρατικός παρεμβατισμός και ο προστατευτισμός της εθνικής οικονομίας. ΄Αλλωστε είναι κοινωνικά και οικονομικά άδικο να πληρώνει ο λαός όχι μόνο το δικό του μερίδιο της οικονομικής κρίσης αλλά να πληρώνει επιπλέον την κρίση των κροίσων.
Το ΠΑΣΟΚ δεν πρέπει να εγκλωβιστεί στη δική του μεσσιανική θεωρία ότι, αφού η κυβέρνηση της Ν.Δ έχει αποτύχει στους περισσότερους τομείς, τότε να αποχωρήσει το συντομότερο δυνατόν και να οδηγηθεί η χώρα σε πρόωρες εκλογές, από τις οποίες θα αναδειχθεί νικητής το ΠΑΣΟΚ, ως νέος μεσσίας. Παίζοντας μάλιστα με τους θεσμούς, με την ευκαιρία της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, θα μπορέσει άραγε το ΠΑΣΟΚ να πείσει ότι έπρεπε να γίνει αυτό, ώστε να απαλλαγεί η χώρα μια ώρα νωρίτερα από μια επικίνδυνη κυβέρνηση ή θα κατηγορηθεί για καιροσκοπισμό και εξουσιομανία; Πάντως η Ν.Δ και ο κ. Καραμανλής επενδύει πολλά σ΄αυτό το ενδεχόμενο.
Εάν όμως η κατάσταση της χώρας είναι τόσο δραματική, όπως την περιγράφει το ΠΑΣΟΚ, τότε μια αυριανή κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ θα είναι υποχρεωμένη να λάβει στην αρχή τέτοια αντιλαϊκά μέτρα, που θα ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων και λαϊκών κινητοποιήσεων. Μια τέτοια κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, που θα συνεχίζει αναγκαστικά τις φιλελεύθερες συνταγές για έξοδο από την κρίση, θα είναι μια εύθραυστη και ευάλωτη κυβέρνηση. Μια βραχύβια και ετοιμόρροπη κυβέρνηση που πα παίξει απλώς το ρόλο μιας παρένθεσης για μια σύντομη επανάκαμψη της Δεξιάς ή για μια πολυσυλλεκτική κυβέρνηση συνεργασίας. Μπορεί και ενδέχεται, λοιπόν, η πράσινη ανάπτυξη που επαγγέλλεται το ΠΑΣΟΚ να μετατραπεί σε πράσινη παρένθεση. Εφόσον δεν θα επιτύχει το ΠΑΣΟΚ μια σύντομη οικονομική ανάκαμψη, ώστε να βελτιώσει σημαντικά την οικονομική δυνατότητα του κράτους και των πολιτών, τότε θα αναλάβει μόνο του το τεράστιο κόστος εξόδου από την κρίση και θα λειτουργήσει ως "πλυντήριο" των πολιτικο-οικονομικών λαθών και σκανδάλων της Ν.Δ.